بسیاری افراد رژیم‌های فاقد گلوتن دارند. در این صورت یکی از بزرگ‌ترین سؤال‌های آنها این است که آیا روغن زیتون گلوتن دارد؟ از آنجایی که گلوتن یک ماده طبیعی است که در بعضی از مواد غذایی طبیعی موجود است، پس این احتمال وجود دارد. ولی اگر بخواهیم پاسخ کوتاهی به این سؤال بدهیم، باید بگوییم که خیر، روغن زیتون گلوتن ندارد؛ اما تحت شرایطی خاص! در ادامه به طور مفصل در این باره صحبت می‌کنیم.
گلوتن چیست؟
گلوتن نوعی پروتئین است که به صورت طبیعی در بعضی از مواد غذایی وجود دارد. موادی مانند گندم، جو و چاودار از جمله خوراکی‌هایی هستند که گلوتن دارند. وجود این ماده در یک خوراکی باعث کش‌آمدن و ترد شدن آن می‌شود.
چرا عده‌ای گلوتن مصرف نمی‌کنند؟
بسیاری از افراد هستند که موقع خرید مواد غذایی برایشان مهم است که در آنها گلوتن وجود نداشته باشد. اما چرا؟ دلیل اصلی این امر حساسیتی است که بعضی افراد به این ماده دارند. عده‌ای با خوردن غذاهایی که حاوی گلوتن هستند دچار حملات آلرژیک می‌شوند.
به حساسیت به گلوتن «آنتروپاتی حساس به گلوتن» می‌گویند. در این موارد فرد با خوردن گلوتن با نشانه‌هایی مانند خارج گلو و دهن، کهیر، تنگی نفس و حالت تهوع روبه‌رو می‌شود.
اما دلایل دیگری هم وجود دارد که عده‌ای را از گلوتن فراری می‌دهد. برای مثال بدن بعضی افراد این ماده را به عنوان سم شناسایی می‌کند. بنابراین سیستم ایمنی، بیش از حد به آن واکنش نشان می‌دهد.
به طور کلی غیر از حساسیت به گلوتن، دلایل دیگری هم وجود دارد که عده‌ای این ماده را از رژیم غذایی خود حذف می‌کنند. در ادامه آنها را می‌بینیم.
ابتلا به سلیاک
افرادی که به سلیاک مبتلا هستند معمولاً رژیمی از دکتر می‌گیرند که در آن هیچ گلوتنی نیست. عوارض گلوتن برای این افراد می‌تواند مواردی باشد مانند: خستگی، نفخ، اسهال یا یبوست، کاهش وزن، آسیب روده و… .
آتاکسی گلوتن
آتاکسی گلوتن یک بیماری خود ایمنی است. در این بیماری بدن با مصرف گلوتن به بخش‌هایی از مغز حمله می‌کند.
بثورات پوستی
افرادی با بیماری‌هایی که بیشتر در معرض بثورات پوستی هستند، احتمالاً با مصرف گلوتن با عوارض بیشتری روبه‌رو می‌َشوند. در این مورد بدن دچار حالت خود ایمنی می‌شود و پوست با خارش و قرمزی همراه می‌شود.
گلوتن چه فوایدی دارد؟
اما گذشته از خطرات گلوتن، این ماده فوایدی هم دارد. پس پیش از این که ببینیم که آیا روغن زیتون گلوتن دارد یا نه، مهم‌ترین فواید این ماده را مرور می‌کنیم.
کاهش احتمال دیابت نوع 2
همان‌طور که اشاره کردیم، غلات تا حد زیادی شامل گلوتن هستند. مصرف غلات می‌تواند احتمال ابتلا به بیماری دیابت نوع 2 را کاهش دهد.
کاهش احتمال بیماری‌های قبلی
طبق تحقیقات انجام‌شده، غلات کامل می‌توانند ضربان قلب را کم و تنظیم کنند. از این طریق این مواد غذایی خطر بیماری‌های قبلی را کاهش می‌دهند. پس گلوتن می‌توانند تا حدودی از بیماری‌های قبلی جلوگیری کند.
پری‌بیوتیک بودن
مواد پری‌بیوتیک باکتری‌های خوب بدن را تغذیه می‌کنند. اگر این باکتری‌ها در بدن کم شوند، ممکن است باعث بیماری‌های گوارشی مانند التهاب روده و سرطان کولورتال شود. گلوتن می‌توانند نقش یک پری‌بیوتیک را ایفا کند. بنابراین به این شیوه، جلوی بیماری‌های گوارشی را می‌گیرد.
گلوتن در روغن زیتون؛ آری یا خیر؟
روغن زیتون چطور به دست می‌‌آید؟ روش اصلی و سنتی تولید این روغن، پِرِس کردن زیتون است. در واقع زیتون فشرده می‌شود تا عصاره و روغن آن به دست آید. البته برای تولید بعضی روغن‌ها (غیر از بکر و فرابکر) روغن زیتون با یک سری مواد شیمیایی هم ترکیب می‌شود.
در حالت عادی و در صورتی که زیتون به صورت طبیعی یا در شرایط استاندارد تولید شده باشد، حاوی گلوتن نیست. در واقع روغن زیتون در صورتی می‌تواند شامل گلوتن باشد که در طول تولیدش با گلوتن تماس داشته باشد.
بر اساس گفته‌های بالا، روغن زیتون به خودی خود گلوتن ندارد. بنابراین اگر روغنی را تهیه می‌کنید که از طبیعی بودنش اطمینان دارید، می‌توانید مطمئن باشید که حاوی گلوتن نیست.
اما اگر روغن‌های بسته‌بندی را تهیه می‌کنید که نمی‌دانید دقیقاً چگونه تولید شده‌اند، باید روی بطری یا بسته‌بندی را بخوانید. گاهی وجود این ماده جزو ترکیبات ذکر می‌شود. اما گاهی نیز ممکن است روغنی گلوتن داشته باشد و ندانیم! در ادامه این مورد را بررسی می‌کنیم.
چطور ممکن است روغن زیتون حاوی گلوتن باشد؟
حالا که می‌دانیم که آیا روغن زیتون گلوتن دارد یا نه، شاید این سؤال پیش بیاید که اگر روغن زیتون به خودی خود شامل گلوتن نیست، پس چطور ممکن است این ماده را داشته باشد؟ باید بگوییم که به دو دلیل می‌توانید این احتمال را بدهید که داخل یک روغن زیتون مقادیری گلوتن وجود دارد.
1/ افزودنی‌ها
همه روغن زیتون‌ها کاملاً طبیعی و خالص نیستند. گاهی به دلایل مختلف به آنها افزودنی‌هایی اضافه می‌شود. برای مثال ممکن است یک شرکت برای تغییر طعم روغن زیتون به آن طعم‌دهنده اضافه کند. معمولاً در این موارد از جو برای طعم‌دهی و البته دوددار کردن روغن استفاده می‌کنند. بنابراین به این روش به روغن گلوتن اضافه می‌َشود.
به طور کلی اگر به چنین روشی به روغن زیتون گلوتن اضافه شده باشد، باید روی بسته‌بندی ذکر شود که این روغن شامل گلوتن یا مشتقاتی از آن است.
2/ آلودگی تجهیزات و سطح
این مورد معمولاً در مواردی رخ می‌دهد که از یک سیستم هم برای تولید روغن زیتون استفاده می‌َشود و برای تولید مواد شامل گلوتن (مانند روغن گندم). گاهی گلوتنی که از روغن‌های دیگر روی تجهیزات و سطح باقی می‌ماند، وارد روغن زیتون می‌شود. طبیعی است که این امر روی بسته‌بندی قید نمی‌شود. بنابراین برای جلوگیری از تهیه چنین روغنی، باید از برندهای معتبر استفاده کنید.
در آخر
در مورد این که گلوتن اصولاً ماده مفیدی است یا مضر، اختلاف نظرهای زیادی وجود دارد. بنابراین نمی‌توان راجع به آن نظر قطعی داد. اما در مورد این که آیا روغن زیتون گلوتن دارد یا نه، باید بگوییم که همه چیز به تولیدکننده بستگی دارد. اگر به سراغ روغن زیتون‌های طبیعی و خالص بروید، دلیلی برای وجود گلوتن در آنها وجود ندارد.
زرگون تولیدکننده انواع روغن زیتون بکر و فرابکر خالص است که سال‌ها است با افتخار در این زمینه فعالیت می‌کند. در این فروشگاه اینترنتی می‌توانید این محصولات را بدون واسطه و از مجموعه زرگون تهیه فرمایید.
