روغن زیتون بکر بهتر است یا تصفیه شده؟ روغن زیتون از جمله خوراکی‌هایی است که از دیرباز در سفره همگی ما وجود داشته؛ هرچه علم تغذیه پیشرفت می‌کند تداوم و ماندگاری این روغن طبیعی مفید در سبد غذایی روزانه ما بیشتر می‌شود. این محصول انواع و اقسام دارد. به عنوان روغن خوراکی، توصیه پزشکان به شما مصرف روغن‌های طبیعی به خصوص روغن زیتون است. شما می‌توانید هم از این روغن در پخت و پز استفاده کنید و هم به عنوان پایه اصلی در سالاد.
دو نوع از انواع روغن زیتون بیشترین میزان مصرف را در بین ما دارند. بکر و تصفیه شده آن. حال سوال این است که آیا روغن زیتون بکر بهتر است یا تصفیه شده؟ تفاوت‌های موجود بین این دو نوع روغن، مورد استفاده آنها را هم متفاوت از یکدیگر می‌کند. در زیر به نحوه عمل آوردن آنها و تفاوت‌های مابین‌شان می‌پردازیم. در پایان کار تصمیم با شما که آیا روغن زیتون بکر بهتر است یا تصفیه شده آن.
انواع روغن زیتون
روغن زیتون در پنج نوع فرابکر، بکر، تصفیه شده بی بو، لامپانت و روغن تفاله زیتون به چشم می‌خورد. روش تهیه آنها و مراحل طی شده برای هریک باعث شده که هر کدام یکی از نام‌های مذکور را به خود اختصاص دهند. نحوه فرآوری تک تک آنها نه تنها منجر به ایجاد اختلاف در طعم و بو و غلظت آنها می‌شود بلکه مقدار غلظت اسیدیته روغن زیتون و صد البته مبلغ تمام شده آن برای ارائه به بازار را دستخوش تغییر می‌کند.
در بین عموم مردم روغن زیتون به دو نوع کلی شناخته می‌شود. به زبان عامیانه روغن زیتون بودار و بی‌بو. بودار آن درواقع همان بکر و بی بو آن تصفیه شده است.
روغن زیتون بکر Virgin olive oil
در مراحل تولید روغن زیتون بکر ابتدا دانه‌های زیتون را شسته و بعد بدون بکارگیری مراحل فرآوری دانه‌ها را تحت فشار قرار داده و از آنها روغن می‌گیرند. به این روغن زیتون بکر یا بودار می‌گویند که کاملاً با متدهای فیزیکی و مکانیکی بدست می‌آید. از آنجا که هیچگونه فرآوری در عملیات روغن‌گیری بکار نرفته و به هیچ وجه حرارت ندیده، در ساختار گلیسیریدی آن تغییری حاصل نشده و زیتون بالاترین میزان خواص خود را حفظ می‌کند؛ حتی پس از روغن گیری.
این روغن مملو از ویتامین‌های A و E و D است. از این روغن هم در ترکیبات انواع سالاد می‌توانید استفاده کنید و هم در پخت و پزهایی که با حرارت ملایم انجام می‌شود. مثلاً غذایی که فقط قرار است یک تفت ببیند.
کسانی که با طعم و بو قرابت دیرینه دارند، می‌دانند که به محض خوردن روغن زیتون بکر آنچنان طعم و بوی آن وجودتان را فرا می‌گیرد که فکر می‌کنید در باغ زیتون نشسته‌اید.
روغن زیتون تصفیه شده Refined olive oil
در این روش از فرآوری، روغن زیتون زیر حرارت قرار می‌گیرد. این احتمال وجود دارد که روغن زیتون حدود 40 درصد از خاصیت‌های خود را از دست دهد.
پس با توجه به مجموع مطالب ذکر شده در بالا از آنجا که بر روی روغن زیتون بکر و فرابکر فرآیند بسیار ناچیزی اتفاق افتاده، این روغن‌ها ویتامین‌ها و آنتی اکسیدان‌های خود را تا حد بسیار زیادی حفظ می‌کنند. به همین دلیل برخی بر این اعتقادند که این روغن زیتون سالم‌تر از نوع تصفیه شده آن است.
نکته: در مجموع این روغن‌های طبیعی برای رژیم غذایی به مراتب مناسب‌تر هستند و می‌توان آنها را جایگزین خوبی برای چربی‌های ترانس و اشباع شده دانست.
با این وجود در مصرف غذاهای پرچرب ملاحظه کنید. این غلط رایجی است که برخی افراد می‌گویند چون روغن زیتون روغن طبیعی است خوردن آن عاری از خطر بوده و آزاد است. این روغن علی‌رغم فواید فوق‌العاده‌اش، کالری بالایی دارد. پس در مصرف آن حتماً دقت بفرمایید.
روغن زیتون بکر بهتر است یا تصفیه شده؟
روغن زیتون روغنی مفید است. پس به هر شکلی که عمل بیاید برای حفظ سلامتی گزینه مناسبی است. آن چیزی که اهمیت پیدا می‌کند اطمینان شما از سلامت و کیفیت روغن تهیه شده است. اگر در امر فرآوری از روش‌های اصولی استفاده شود هیچ مشکلی نیست.
از این صحبت نتیجه می‌گیریم که در زمان خرید روغن زیتون حتماً به اصالت محصول و برندی که آن را تهیه کرده توجه بفرمایید.
اما اگر از پزشکان طب سنتی بپرسید که روغن زیتون بکر بهتر است یا تصفیه شده، توصیه اکیدی به استفاده از شکل بکر و فرابکر روغن زیتون را دارند. چراکه به اعتقاد آنها در حالت تصفیه شده حدود 40 درصد از خواص روغن زیتون از دست می‌رود.
به علاوه مصرف روغن زیتون بکر و یا حتی تصفیه شده به جای روغن‌های صنعتی موجود در بازار یا کره و مارگارین، در حفظ رژیم غذایی شما موثر است. وقتی از روغن زیتون استفاده کنید روند لاغری شما افزایش پیدا می‌کند.
نکات تکمیلی
اگر بخواهیم خیلی دقیق شویم باید از روغن زیتون فرابکر هم نام ببریم. این شکل از روغن زیتون سالم‌ترین و پرخاصیت‌ترین شکل روغن زیتون است. این روغن یکراست و مستقیم از خود زیتون گرفته شده و به هیچ وجه دستکاری نمی‌شود، حتی به‌طور جزئی.
در واقع با استفاده از ابزارآلات مکانیکی کار انجام شده و هیچ گونه طعم‌دهنده‌ای به آن اضافه نمی‌شود. مزه و عطر این محصول باورنکردنی است و این طعم و عطر را مدیون عدم استفاده از روش‌های شیمیایی هستیم. اما یک چیز را لحاظ کنید، این روغن چون مستقیم از خود زیتون استخراج می‌شود. کمی طعم تلخ دارد.
از طرف دیگر روغن تفاله زیتون یا روغن زیتون پومیس، از بدترین و نازل‌ترین نوع روغن است. وقتی تمام روغن و محتویات زیتون را استخراج می‌کنند و دیگر اصطلاحاً هیچ آبی برای زیتون نمی‌ماند. بعضی‌ها مقداری روغن زیتون باکیفیت به این مدل از روغن زیتون اضافه می‌کنند و بعد آن را به بازار ارائه می‌دهند. خیلی مراقب باشید. به دلیل وجود پالاینده‌های فراوان در این شکل از استخراج روغن مقادیر فراوانی از آلاینده‌های سرطان‌زا در آنها وجود دارد.
پس همانطور که در بالا هم اشاره شد به راستی نمی‌توان گفت روغن زیتون بکر بهتر است یا تصفیه شده. اما به طور قطع می‌توان گفت فرم بکر آن بسیار خوش طعم و فوق‌العاده است.
