افرادی که برای سلامت خود و اعضای خانواده اهمیت قائلند بیشتر از مواد غذایی سالم و طبیعی استفاده می‌کنند. روغن‌های گیاهی از جمله روغن زیتون در این فهرست قرار دارند. زیتون یک میوه مدیترانه‌ای است که در کشورهای مختلف طرفداران زیادی دارد. سابقه کشت زیتون به سالیان دور بر می‌گردد. دانه‌های زیتون به صورت خام در میان وعده‌ها و ترکیبات سالاد و پاستا قابل استفاده هستند. روغن زیتون نیز برای پخت و پز انواع غذاها، درمان و پیشگیری از بیماری‌های گوناگون و تولید محصولات آرایشی و بهداشتی به صورت خوراکی یا موضعی کاربرد فراوانی دارد. رنگ و ظاهر روغن زیتون همانند طعم و مزه آن برای مصرف‌کنندگان از اهمیت بالایی برخوردار است. هر چقدر کیفیت روغن زیتون بهتر باشد خواص و مدت زمان ماندگاری آن بیشتر خواهد بود. زرگون در این مطلب به بررسی ویژگی‌های ظاهری این روغن خالص می پردازد. با زرگون همراه باشید.
مقدمه ای درباره روغن زیتون
درخت زیتون با میوه های خوشمزه و مقوی به داشتن زندگی سالم و طبیعی انسان کمک می‌کند. زیتون سرشار از انواع ویتامین، آنتی اکسیدان، امگا ۳ و ۶، اولئیک اسید، املاح معدنی، اسیدهای چرب تک غیر اشباع و خواص ضد التهابی می‌باشد. بیماری‌های قلبی – عروقی، سرطان‌ها، افسردگی، آلزایمر، دیابت، فشار خون، ناراحتی‌های دستگاه گوارش، سوختگی، خشکی پوست و مو، چین و چروک صورت و دست‌ها، شکنندگی و ریزش موها، شوره سر، کم خونی، پوکی استخوان، دردهای عضلانی، چاقی یا لاغری بیش از حد و … با استفاده از روغن زیتون بهبود می‌یابند. بسیاری از تولیدکنندگان برای تأثیر بیشتر انواع شامپو، صابون، ماسک، ژل، کرم‌های ضد آفتاب و نرم کننده دست و صورت، پمادهای سوختگی، پدهای مختلف از روغن زیتون استفاده می‌کنند.
کیفیت روغن زیتون را چگونه متوجه شویم؟
در گذشته فرآیند روغن گیری توسط آسیاب‌های سنگی انجام می‌شد. اما امروزه با پیشرفت تکنولوژی، روغن زیتون با استفاده از دستگاه‌های صنعتی و بدون دخالت مستقیم انسان تولید می‌شود. شما می‌توانید در فروشگاه ها، مغازه ها یا حتی بازارهای محلی، انواع روغن زیتون را با قیمت‌ها و بسته بندی‌های مختلف خرید کنید. تشخیص اینکه کدام یک از آن‌ها اصل و کدام تقلبی است کار مشکلی به نظر می‌رسد. سه روش قابل اعتماد برای شناسایی روغن زیتون با کیفیت وجود دارد.
۱- عطر و بو
اکثر روغن‌های طبیعی دارای بو و عطر خوشایندی هستند. روغن زیتون هم از این قاعده مستنثی نیست. البته به این نکته توجه داشته باشید که برخی از تولیدکنندگان محصولات غیراستاندارد از اسانس‌های بو برای فروش استفاده می‌کنند. روغن زیتون خالص، بوی سبزیجات تازه مانند گوجه فرنگی یا کاهو را می‌دهد. روغن زیتون طبق استاندارد بین المللی در پنچ گروه تقسیم شده است. فرابکر، بکر، لامپانت، تصفیه شده بی بو، روغن تفاله زیتون. بهترین نوع روغن زیتون، فرابکر است. برای مصارف آشپزی و درمانی به شکل خوراکی از روغن زیتون فرابکر و بکر استفاده می شود.
حس بویایی، بهترین ابزار برای شناخت روغن زیتون اصل و سالم می‌باشد. تست روغن زیتون مرغوب از طریق عطر و بوی روغن زیتون به راحتی امکان پذیر است. یکی از روش های مطمئن، ارزیابی حسی یا تست ارگانولپتیک بوده که به مصرف کنندگان روغن زیتون معرفی می شود.
کشاورزان به هنگام برداشت محصول زیتون، دانه های سالم و تمیز آن را دست چین می کنند. هر چقدر کیفیت میوه های زیتون بهتر باشد، عطر، بو و ظاهر روغن زیتون، باعث رضایت بیشتر مشتری خواهد شد. با دو روش می توانید به مرغوب بودن روغن زیتون پی برد.
۲- رنگ و ظاهر روغن زیتون
در فرآیند روغن گیری از میوه های انواع درخت زیتون با رنگ و ظاهر متفاوت استفاده می شود. برای مثال روغن زیتون فرابکر با نوع بکر آن کمی باهم فرق دارند. حس چشایی و بویایی بهترین حواس برای تشخیص روغن زیتون اصل و مرغوب به شمار می‌روند. مصرف کنندگان این روغن طبیعی باید بطری‌های شیشه‌ای را انتخاب کنند که با رنگ زرد کهربایی و مشخصات کامل محصول طبق استانداردهای انجمن بین المللی روغن زیتون به فروش می‌رسند. ذکر نام برند تجاری، آدرس، تلفن کارخانه، جدول ارزش غذایی، علامت استاندارد، شماره پروانه ساخت، زمان برداشت محصول و تاریخ انقضا، قیمت، وزن و … از جمله اطلاعات معتبر برای تهیه روغن زیتون مرغوب و سالم هستند.
۳- مزه و طعم
با چشیدن مقداری از روغن زیتون به آسانی می توانید به کیفیت بالای روغن زیتون پی ببرید. در واقع طعم و مزه این روغن مقوی نشان از سالم بودن آن دارد. ابتدا روی سطح زبان خود کمی از روغن زیتون را پخش کرده و آن را میل کنید. اگر طعم تلخ و تند روغن زیتون با سوزش در گلو را احساس کردید. خبر خوب این است که روغن زیتون خریداری شده، اصل و مرغوب می باشد. ایجاد حالت گسی و خشکی در دهان مورد دیگر در شناخت بهتر روغن زیتون باکیفیت محسوب می شود.
به طور کلی روغن زیتون خالص، مزه تند، فلفلی، تلخ و گس دارد. خرید از فروشگاه‌ها یا سایت‌های اینترنتی معتبر بهترین روش برای تهیه روغن زیتون به شمار می روند. در این مراکز برای جلب رضایت مشتریان، به عواملی همچون کیفیت و ظاهر روغن زیتون، بسته بندی، ذکر مشخصات و قیمت مناسب محصولات تولیدی اهمیت فراوانی می دهند.
روش عملی تشخیص کیفیت روغن زیتون
در شیوه اول، کافی است مقداری از روغن زیتون خریداری شده را داخل یک فنجان کوچک بریزید. روی ظرف را با یک پارچه تمیز یا نایلون کاملاً بپوشانید. بعد فنجان را تا زمان رسیدن به سطح دمای بدنتان در بین دو دست خود نگه دارید. بوی روغن زیتون داخل ظرف را با یک نفس عمیق استشمام کنید. اگر روغن زیتون خریداری شده اصل باشد احتمالاً به دلیل تلخی زیاد آن به سرفه می افتید.
با روش دوم، می توانید علاوه بر ظاهر روغن زیتون به راحتی مرغوبیت آن را تست کنید. بدین صورت که مقداری از روغن زیتون در دهان قرقره شود. یادتان باشد که این روغن گیاهی را نبلعید. چنانچه مزه کپک زدگی یا مانده بودن را احساس کردید. جداً از مصرف آن خودداری کنید. فساد روغن زیتون و ترشیدگی نشانه عدم کیفیت است.
