روغن‌های گیاهی در مقایسه با نوع حیوانی سالم‌تر هستند. اگر بخواهید برای مقاصد آشپزی مانند سرخ کردن مواد غذایی یا پخت و پز، روغنی مفید و بدون عوارض جسمی انتخاب کنید، به شما پیشنهاد می‌کنیم در بین روغن‌های طبیعی و خالص گیاهی، اولویت مصرف در سبد غذایی خانواده را به روغن زیتون یا کنجد اختصاص دهید. حال این سوال پیش می‌آید که کدام یک بهتر است؟ با ادامه مطلب همراه زرگون باشید تا به این سوال شما پاسخ دهیم.
در فروشگاه‌ها و سوپرمارکت‌های بزرگ، روغن‌های مختلفی با مصارف سرخ کردن، پخت و پز یا مخصوص سالاد و غذاهای سرد وجود دارد. شاید اکثر مشتریان هنگام خرید روغن های گیاهی یا حیوانی با سردرگمی مواجه شوند. دو نوع روغن گیاهی و حیوانی برای مصرف خوراکی در سبد غذایی خانوارها وجود دارد. به طور یقین روغن های حیوانی حاوی مقدار زیادی اسیدهای چرب اشباع و کلسترول است. جامد بودن این روغن ها باعث رسوب شدن در رگ ها و آسیب های جبران ناپذیر به اعضای بدن می شود. گرچه برای سرخ کردن غذاها از دوام بیشتری برخوردار هستند و به هنگام پخت غذاها عطر و بوی مدهوش کننده ای دارند. اما به مرور زمان کلسترول خون را افزایش داده و فرد با بیماری های بدخیم مانند سرطان و ناراحتی های قلبی – عروقی، فشار خون و چربی بالا، سکته مغزی و … روبرو می شود.
اولویت بندی و انتخاب روغن های خوراکی گیاهی مانند روغن زیتون یا کنجد، ذرت، گردو، کلزا، بذر کتان، سیاه دانه، آفتاب‌گردان، هسته انگور، سویا، بادام زمینی و … کمی مشکل است. ناگفته نماند که در بین انواع روغن های گیاهی، روغن زیتون یا کنجد سرشار از املاح معدنی، ویتامین ها و اسیدهای چرب غیر اشباع مانند امگا ۳ و ۶ هستند.
معرفی ۱۰ نوع روغن گیاهی
آشنایی با طعم و خاصیت روغن های گیاهی در انتخاب گزینه بهتر و کمک به تهیه غذاهای خوشمزه تا حد زیادی راهگشا خواهد بود.
-
روغن زیتون
یکی از پرطرفدارترین روغن های طبیعی در بین خانواده‌هایی است که به فکر سلامتی خود هستند. فرآیند روغن‌گیری از به هم فشردن دانه های سالم و درشت درخت زیتون در کارخانه ها توسط پیشرفته‌ترین دستگاه‌های صنعتی انجام می‌گیرد. روغن زیتون فرابکر و بکر بهترین نوع آن هستند که بدون دخالت مستقیم انسان و افزودن هرگونه مواد شیمیایی نگهدارنده تولید می‌شود. البته روغن زیتون فرابکر به دلیل کیفیت و خلوص بالا نسبت به سایر موارد تولید شده روغن زیتون با قیمت بیشتری ارائه شود. روغن زیتون حاوی ویتامین A، K، D، E ، اسیدهای چرب تک غیراشباع، اولئیک اسید و آنتی اکسیدان است. از انواع دیگر روغن زیتون می‌توان به لامپانت، تصفیه شده بی بو و تفاله زیتون اشاره کرد.
بیشتر تولیدکنندگان در ترکیبات محصولات بهداشتی و آرایشی مانند شامپوها، کرم‌های دست و صورت، ترک پا، سوختگی، برطرف کننده ناراحتی های پوستی مثل کک، جوش و سیاهی دور چشم، ماسک ها، ژل و … از روغن زیتون استفاده می‌کنند. بیشترین و کم خطرترین درجه دود برای تفت دادن سبزیجات، بادمجان و کدو، سیب زمینی، قارچ و دیگر مواد غذایی به روغن زیتون تعلق دارد. اگر از بیماری‌های قلبی – عروقی، یبوست، التهاب روده و معده، کبد چرب، چین و چروک صورت، شکنندگی و ریزش مو، شوره سر، پوکی استخوان، دردهای عضلانی و … رنج می‌برید حتماً مصرف خوراکی و موضعی روغن زیتون را در اولویت قرار دهید. تنها نکته‌ای که در استفاده از روغن زیتون یا کنجد باید مدنظر داشت عدم زیاده‌روی در مصرف آنهاست.
-
روغن کنجد
از دانه‌های کنجد یک روغن گیاهی خوشمزه با عطر و مزه متفاوت گرفته می‌شود. روغنی مقوی که در نواحی خاورمیانه، جنوب شرقی آسیا و آفریقا به وفور استفاده می‌شود. می توان گفت وجود اولئیک اسید، اسیدهای چرب غیر اشباع، ویتامین k و E وجه اشتراک بین دو نوع روغن گیاهی پر مصرف یعنی روغن زیتون یا کنجد است. کنجد به دو صورت خام و بو داده در بازار به فروش می رسد.
روغن کنجد از دانه های کنجد بدون بو دادن تولید می شود. استرس، افسردگی، کاهش فشار خون، سلامت پوست، التهابات بدن، دیابت، کم خونی و سرطان ها از جمله ویژگی‌های منحصر به فرد درمانی روغن کنجد است. به طور کلی هم روغن زیتون و هم روغن کنجد برای مصرف بسیار مناسب هستند. منتها باید توجه کنید که حساسیتی نسبت به کنجد نداشته باشید و همینطور از طعم آن خوشتان بیاید. شاید مهمترین معیار شما در انتخاب روغن زیتون یا کنجد همین باشد.
-
روغن کلزا
در کشورهایی مانند بلژیک، فرانسه و آمریکا گیاهی به نام کلزا کاشته می شود. گیاهی دانه روغنی که در طیف وسیعی از مناطق معتدله وجود دارد. از دانه های کلزا، روغنی با کیفیت تغذیه‌ای بالا به دست می آید. میزان اسیدهای چرب اشباع نشده، امگا و نبود کلسترول در روغن کلزا در جذب مشتریان نقش بسزایی داشته است.
-
روغن گردو
این روغن گیاهی دراای خواص فراوان و ارزشمندی برای سلامتی شما است. نکته قابل توجه، وجود اشتراکات تغذیه ای سالم مانند امگا ۳، انواع ویتامین و مواد معدنی در روغن گردو می‌باشد.
-
روغن بادام زمینی
برای سرخ کردن مواد غذایی می‌توانید از روغن زیتون یا کنجد و همینطور روغن بادام زمینی استفاده کنید. فرآیند روغن‌گیری از دانه های بادام زمینی انجام می گیرد. این روغن گیاهی در برابر حرارت مقاوم بوده و حاوی اسیدهای چرب اشباع و غیر اشباع می‌باشد.
-
روغن آفتاب‌گردان
از دانه های گیاه آفتاب‌گردان، روغنی خالص تولید می شود که از نظر میزان چربی و ویتامین E شبیه روغن زیتون یا کنجد است.
-
روغن سویا
یک روغن گیاهی خوشمزه که در پخت غذا استفاده می‌شود. روغن سویا در درمان آلزایمر، تقویت سلامت استخوان، بینایی و مراقبت پوست مؤثر است. حاوی کالری فراوان، ویتامین E، K و اسیدهای چرب امگا ۳ می باشد.
-
روغن هسته انگور
روغنی گیاهی حاوی اسیدهای چرب غیراشباع که فاقد سدیم و کلسترول می‌باشد. روغن هسته انگور همانند روغن زیتون یا کنجد در کنترل فشار خون و پیشگیری از سرطان مؤثر است.
-
روغن بذر کتان
روغنی پرخاصیت که برای جلوگیری از بیماری قلبی، ناراحتی‌های گوارشی، سرطان، کاهش وزن، عارضه‌های پوستی، کاهش علائم یائسگی و کاهش التهاب مصرف می شود.
-
روغن سیاهدانه
در پیشگیری از سرطان، دیابت، کاهش وزن، سلامت پوست و مو نقش بسزایی دارد.
کلام آخر، روغن زیتون یا کنجد؟
با این تفاسیر می‌بینید که هر کدام از این روغن‌های گیاهی کاربردی دارند و فایده‌ای. اما در این میان از همه محبوب‌تر برای درست کردن غذا، سالاد و انواع دسرها، روغن زیتون و روغن کنجد است. از آنجایی که کنجد کمی حساسیت‌زاست و ممکن است مصرف مداوم آن برای بعضی از افراد ایجاد مشکل کند، پیشنهاد می‌کنیم برای مصرف روزانه خود از روغن زیتون فرابکر استفاده کنید.
