میوه زیتون دارای خواص و ارزش غذایی زیادی است که در ایران بیش از ۱۱۰ نوع آن کاشته میشود. اما مردم ما تنها با ۱۰ تا ۱۲ نوع آن آشنایی دارند. مصرف کنندگان علاوه بر میل کردن میوه زیتون میتوانند از روغن زیتون بودار یا بی بو برای سرخ کردن غذا، ترکیبات اضافی سالاد، پیتزا و دیگر موارد درمانی استفاده نمایند. حال این سوال پیش میآید که کدوم نوع روغن زیتون بهتر است؟ در این مطلب سعی داریم در رابطه با تفاوت های روغن زیتون بودار یا بی بو اطلاعاتی را در اختیار شما عزیزان قرار دهیم.
روغن زیتون بودار بخریم یا بی بو؟
موقع انتخاب روغن زیتون ممکن است سوالات زیادی در ذهنمان بوجود بیاید. اینکه کدام نوع روغن زیتون بهتر است؟ کیفیت روغن زیتون بودار بیشتر است یا روغن زیتون بی بو؟ شاید بخواهید درباره روغن زیتون های بو داری که مدتها به عنوان روغن زیتون اصل خریداری کردهاید اطلاعات بیشتری به دست آورید. چه تفاوتی بین روغن زیتون بی بو و روغن زیتون بودار وجود دارد؟ و در نهایت اینکه به شما خواهیم گفت چرا این بوی روغن زیتونی که برای بیشتر مصرف کنندهها آشنا است بوی درستی نیست. اگر با ادامه مطلب همراه ما باشید به تمامی سوالهای شما پاسخ خواهیم داد.
براساس تحقیقات انجام شده درباره انواع روغن زیتون باید گفت در حال حاضر چهار نوع روغن زیتون وجود دارد که عبارتند از :
-
روغن زیتون فرابکر
این گروه از روغن زیتونها جزء روغن هایی هستند که ماندگاری بالایی دارند. شما میتوانید از روی عطر و طعم میوه زیتون و دلپذیر بودن روغن زیتون فرابکر را به خوبی تشخیص دهید. البته این نوع روغن زیتون در بازار با نامهای دیگر ممتاز یا فوق بکر به مشتریان معرفی می شود.
-
روغن زیتون بکر خوب
اگر به دنبال عطر و طعم ایده آل برای مصرف هستید. بیشتر فروشندگان به شما این نوع روغن زیتون را پیشنهاد می دهند که حاوی خواص و مواد مغذی فراوان میوه زیتون می باشد. در این روش، بعد از شسشوی دانه های زیتون بدون انجام عملیات فرآوری از طریق دستگاه های مکانیکی یا توان فیزیکی افراد، مراحل کار روغن گیری صورت می گیرد. این نوع روغن بخاطر اینکه در درجه حرارت خاصی فرآوری می شود برای سلامت دستگاه گوارش انسان بسیار مفید است.
-
روغن زیتون معمولی یا روغن زیتون بودار
ممکن است این نوع روغن زیتون دارای خاصیتهای عالی روغن های قبلی نباشد. در ایران روغن زیتون معمولی به روغن زیتون بودار معروف است که براساس اولئیک اسید نباید حداکثر اسیدیته آزاد آن بیشتر از ۳/۳ گرم در هر ۱۰۰ گرم شود.
-
روغن زیتون تصفیه شده
این روغن در ایران به روغن بی بو معروف است. بر اثر فرآیندهای شیمیایی، طعم و بوی این نوع روغن به حالت کاملاً خنثی در میآید. روغن بی بو برای کسانی که طعم و بو روغن زیتون بکر را دوست ندارند بسیار مناسب است. روغن تصفیه شده به خاطر مراحل تصفیه دیگر کیفیت اولیه و ترکیبات تأثیرگذار خود را از دست می دهد.
به هنگام تصفیه روغن زیتون بو و مزه تند آن گرفته شده و میزان مقاومت حرارتی آن را افزایش می دهند. روغن زیتون تصفیه شده جایگزینی بسیار عالی برای روغن های جامد و مایع به شمار می رود. بنابراین بهتر است برای سرخ کردن یا تفت دادن مواد غذایی با شعله کم و در مدت زمانی مناسب از این نوع روغن زیتون استفاده کنید.
روش بی بو کردن روغن زیتون در مواردی صورت می گیرد که دارای اسیدیته و پراکسید بالا باشد. درواقع زمانی که روغن زیتون بکر خوب نباشد، برای بی بو کردن آن جهت مصرف اقدام می شود. افرادی که از بوی روغن زیتون احساس ناخوشایندی به آنها دست می دهد با خیال راحت می توانند از نوع تصفیه شده آن استفاده کنند. اما بهترین نوع روغن زیتون، روغن زیتون فرابکر است.
متأسفانه به هنگام حمل دانه های زیتون داخل گونی یا سبد مقداری از آب آن جدا می گردد. از طرفی شرایط نگهداری غیر مناسب باعث متلاشی شدن بافت زیتون شده و پراکسید روغن بالا برود. می توان گفت که وجود آب در افزایش اسیدیته و هیدرولیز شدن روغن زیتون تأثیر مستقیم دارد.
۷ نکته در مورد شرایط نگهداری روغن زیتون بودار و بی بو
- بهتر است در مدت زمانی کوتاه پس از برداشت دانه های زیتون، عملیات روغن کشی آن صورت بگیرد. این کار باعث می شود روغن زیتون به دست آمده، بوی میوه ای مطبوع و کیفیت خوب خود را حفظ کند.
- نگهداری همیشگی شیشه روغن زیتون سر میز غذا به منظور نشان دادن اهمیت صاحب خانه به افراد خانواده یا میهمان باعث از بین رفتن خواص مفید آن می شود. به فروشندگان توصیه می شود که ظروف شیشه ای روغن زیتون بودار یا بی بو را در پشت ویترین یا در قفسه هایی که نور مستقیم خورشید به آنها می تابد به هیچ عنوان نگهداری نکنند. موقع خرید روغن زیتون سعی کنید شیشه هایی را انتخاب کنید که در عقب قفسه های فروشگاه ها قرار دارند.
- محل مناسب برای نگهداری روغن زیتون در یخچال و ظروف دربسته به دور از حرارت گاز است. در شرایط ایده آل ماندگاری روغن زیتون بین شش ماه تا یک سال می باشد. نور شدید باعث فاسد شدن روغن زیتون می شود. مصرف این نوع روغن برای افراد دارای بیماری های قلبی – عروقی بسیار مناسب است و باعث کاهش سطح LDL و پایین آمدن میزان HDL می گردد.
همه چیز دست شما نیست!
- موقع برداشت دانه های زیتون، هرگونه ضرب دیدگی و خراشی باعث فروپاشی ساختار سلولی و درنتیجه اختلال در روغن می شود. افرادی که وظیفه تخلیه زیتون را در کارخانه ها دارند باید به شدت از ریختن دانه های آن بر روی کف یا درون گونی ها پرهیز کنند.
- ممکن است نگهداری نامناسب زیتون ها به مدت چند روز طول بکشد. در این جور مواقع رشد کپک ها از جمله پنسیلیوم و آسپرژیلوس باعث تولید آنزیم های تجزیه کننده و ایجاد نقایص حسی در طعم روغن زیتون می گردد.
- متأسفانه برخی از فروشندگان تقلبی روغن زیتون را با روغن سویا یا کلزا مخلوط می کنند. بنابراین افراد بایستی به هنگام استفاده بوی آن را حس کنند تا دچار مشکل نشوند.
- به یاد داشته باشید که روغن زیتون در مکانهای خنک و فصول سرد دچار انجماد می شود. البته نگران نشوید چراکه این روغن در محیط نرمال به حالت اولیه و طبیعی خود باز خواهد گشت.
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره شیوه ارزیابی روغن زیتون، پیشنهاد می کنیم مطلب تشخیص حسی کیفیت روغن زیتون در سایت زرگون را مطالعه کنید. در این مطلب به طور کامل توضیح داده ایم که یک روغن زیتون خوب و با کیفیت میبایست چه طعم و بویی داشته باشد.