روغن زیتون یکی از محبوب‌ترین روغن‌های گیاهی در جهان است که به دلیل طعم بی‌نظیر و فواید سلامتی فراوان مورد توجه قرار گرفته است. اما سوالی که بسیاری از افراد از خود می‌پرسند این است که آیا روغن زیتون جامد و سفت می‌شود؟ پاسخ کوتاه این است که بله، روغن زیتون در دمای پایین جامد می‌شود. اما پاسخ بلند را در این مقاله از مجله زرگون با هم خواهیم دید.
آیا روغن زیتون جامد و سفت می‌شود؟
روغن زیتون از تری گلیسیریدها تشکیل شده است که مولکول‌هایی هستند از ترکیب اسیدهای چرب با گلیسرول. نوع اسیدهای چرب موجود در روغن زیتون، نقطه ذوب آن را تعیین می‌کند. روغن زیتون حاوی اسیدهای چرب اشباع، تک غیراشباع و چند غیراشباع است. اسیدهای چرب اشباع در دمای اتاق جامد هستند، در حالی که اسیدهای چرب تک غیراشباع و چند غیراشباع مایع هستند.
روغن زیتون بکر، که از زیتون‌های تازه و با روش‌های مکانیکی استخراج می‌شود، حاوی مقادیر بالایی از اسیدهای چرب تک غیراشباع است. این نوع روغن زیتون در دمای اتاق مایع است، اما در دمای پایین (حدود 5 تا 10 درجه سانتیگراد) شروع به جامد شدن می‌کند.
روغن زیتون تصفیه شده، که با استفاده از حلال‌ها و فرآیندهای شیمیایی استخراج می‌شود، حاوی مقادیر بیشتری از اسیدهای چرب اشباع است. این نوع روغن زیتون در دمای اتاق سفت‌تر است و ممکن است در دمای پایین‌تر (حدود 0 درجه سانتیگراد) جامد شود.
عوامل موثر بر نقطه ذوب روغن زیتون
- نوع روغن زیتون: روغن زیتون بکر دارای نقطه ذوب پایین‌تری نسبت به روغن زیتون تصفیه شده است.
- درجه حرارت: با کاهش دما، روغن زیتون شروع به جامد شدن می‌کند.
- میزان اسیدهای چرب: روغن زیتون با اسید چرب اشباع بیشتر، نقطه ذوب بالاتری دارد.
نکاتی در مورد نگهداری روغن زیتون
- روغن زیتون را در جای خنک و تاریک نگهداری کنید.
- دمای ایده‌آل برای نگهداری روغن زیتون 15 تا 20 درجه سانتیگراد است.
- روغن زیتون را دور از نور مستقیم خورشید نگهداری کنید.
- روغن زیتون را در بطری‌های شیشه‌ای تیره نگهداری کنید.
- از نگهداری روغن زیتون در یخچال خودداری کنید.
آیا جامد شدن روغن زیتون نشانه تقلبی بودن آن است؟
خیر، جامد شدن روغن زیتون نشانه تقلبی بودن آن نیست. روغن زیتون اصل نیز در دمای پایین جامد می‌شود. برای تشخیص روغن زیتون اصل از تقلبی، می‌توانید از روش‌های مختلفی مانند تست بو، طعم و مزه استفاده کنید.
بله، امکان یخ زدن روغن زیتون اصل در یخچال وجود دارد. روغن زیتون از تری گلیسیریدها تشکیل شده است که مولکول‌هایی هستند از ترکیب اسیدهای چرب با گلیسرول. نوع اسیدهای چرب موجود در روغن زیتون، نقطه ذوب آن را تعیین می‌کند.
روغن زیتون بکر، که از زیتون‌های تازه و با روش‌های مکانیکی استخراج می‌شود، حاوی مقادیر بالایی از اسیدهای چرب تک غیراشباع است. این نوع روغن زیتون در دمای اتاق مایع است، اما در دمای پایین (حدود 5 تا 10 درجه سانتیگراد) شروع به جامد شدن می‌کند و در دمای یخچال (حدود 0 تا 4 درجه سانتیگراد) به طور کامل یخ می‌زند.
روغن زیتون تصفیه شده، که با استفاده از حلال‌ها و فرآیندهای شیمیایی استخراج می‌شود، حاوی مقادیر بیشتری از اسیدهای چرب اشباع است. این نوع روغن زیتون در دمای اتاق سفت‌تر است و ممکن است در دمای پایین‌تر (حدود 0 درجه سانتیگراد) جامد شود و در یخچال به طور کامل یخ ببندد.
درصورت جامد شدن روغن زیتون باید چه کار کرد؟
در صورت جامد شدن روغن زیتون، هیچ جای نگرانی نیست. این امر به دلیل طبیعی بودن روغن زیتون و وجود اسیدهای چرب اشباع و تک غیراشباع در آن است. برای استفاده از روغن زیتون جامد شده، می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید:
1. صبر کنید
- روغن زیتون را در دمای اتاق قرار دهید.
- به تدریج و به طور طبیعی ذوب می‌شود.
- این روش زمان‌بر است، اما بهترین روش برای حفظ کیفیت روغن زیتون است.
2. ظرف آب گرم
- یک قابلمه را با آب گرم پر کنید.
- بطری روغن زیتون را در ظرف آب گرم قرار دهید.
- مراقب باشید که آب وارد بطری نشود.
- روغن زیتون به سرعت ذوب می‌شود.
3. استفاده از مایکروویو
- مقدار کمی روغن زیتون را در ظرف مناسب مایکروویو قرار دهید.
- با قدرت کم و به مدت چند ثانیه گرم کنید.
- مراقب باشید که روغن زیتون داغ نشود.
نکاتی در مورد ذوب کردن روغن زیتون
- از قرار دادن روغن زیتون در معرض حرارت مستقیم خودداری کنید.
- حرارت بالا می‌تواند باعث تجزیه روغن زیتون و از بین رفتن خواص آن شود.
- روغن زیتون ذوب شده را در یخچال نگهداری نکنید.
- روغن زیتون در یخچال دوباره جامد می‌شود.
در کل جامد شدن روغن زیتون طبیعی است و جای نگرانی نیست. برای ذوب کردن روغن زیتون جامد شده، می‌توانید از روش‌های مختلفی مانند صبر کردن در دمای اتاق، ظرف آب گرم یا مایکروویو استفاده کنید. فقط مراقب باشید که روغن زیتون را بیش از حد گرم نکنید.
آیا دمای پایین باعث از بین رفت خواص روغن زیتون می شود؟
به طور کلی، دمای پایین به خودی خود باعث از بین رفتن خواص روغن زیتون نمی‌شود. روغن زیتون اصل در دمای یخچال (حدود 0 تا 4 درجه سانتیگراد) یخ می‌زند، اما پس از ذوب شدن، کیفیت و خواص خود را حفظ می‌کند.
با این حال، قرار گرفتن طولانی مدت روغن زیتون در معرض دمای پایین می‌تواند باعث موارد زیر شود:
- تغییر طعم و عطر: روغن زیتون در دمای پایین طعم و عطر خود را تا حدی از دست می‌دهد.
- تغییر رنگ: روغن زیتون در دمای پایین ممکن است کدر یا تیره شود.
- رسوب: در برخی موارد، ممکن است رسوباتی در روغن زیتون یخ زده ایجاد شود.
در نتیجه دمای پایین به خودی خود باعث از بین رفتن خواص روغن زیتون نمی‌شود، اما قرار گرفتن طولانی مدت در معرض دمای پایین می‌تواند طعم، عطر، رنگ و کیفیت روغن زیتون را تحت تاثیر قرار دهد. برای حفظ کیفیت روغن زیتون، آن را در جای خنک و تاریک و دور از نور مستقیم خورشید نگهداری کنید.
