اسیدهای چرب در روغنهای طبیعی هم تولید میشوند. آنها منابع مهمی برای سوخت و ساز بدن به شمار میروند. ماهیچههای قلبی و اسکلتی بدن، همواره اسیدهای چرب را بهتر قبول میکنند. برای مثال موقع استراحت، مقدار بیشتری از اسید چرب در عضلات اسکلتی سوزانده میشود. در واقع میتوان گفت که هر فردی برای فرآیندهای بیولوژیک بدن خود نیازمند اسیدهای چرب است. حال این سوال پیش میآید که آیا اسید چرب روغن زیتون یا دیگر روغنهای گیاهی هم برای سلامت انسان مفید هستند؟ متخصصان تغذیه مصرف چه میزان از روغن زیتون را در برنامه غذایی روزانه افراد در سنین مختلف توصیه میکنند؟ با ادامه مطلب همراه زرگون باشید تا بیشتر در اینباره توضیح دهیم.
درخت زیتون به عنوان یک گیاه مدیترانهای سالم و مغذی مورد توجه بسیاری از افراد در کشورهای مختلف قرار گرفته است. میوه زیتون سرشار از آنتی اکسیدان، ویتامین های E، A، D، K، املاح معدنی، اسیدهای چرب امگا ۳ و ۶ میباشد. نقش اصلی اسید چرب روغن زیتون ایجاد تعادل چربی در بدن است. استفاده از این روغن ارگانیک در انواع سالادها یا غذاهای رژیمی باعث کاهش وزن می شود. چراکه به افزایش سوخت و ساز کمک فراوانی میکند.
۱۰ فایده مهم اسید چرب روغن زیتون را بشناسید
- از انباشتگی و رسوب کلسترول در جداره رگهای خونی جلوگیری میکند.
- باعث لطافت و شادابی پوست و مو میشود.
- در برابر اثرات زیانبار اشعه ایکس از بدن محافظت خواهد کرد.
- در بهبود بیماریهای قلبی – عروقی و ناراحتیهای تنفسی نقش مؤثری دارد.
- وزن بالا را تا حد زیادی کاهش میدهد.
- چربیهای اضافه بدن را میسوزاند.
- در رشد مفید کودکان تأثیرگذار است.
- از شوره سر، ریزش و شکنندگی مو رهایی مییابید.
- زخمهای سطحی، سوختگی، انواع لک و جوش صورت را بهبود میبخشد.
- اگزما و سودا را درمان میکند.
از طرف دیگر کمبود اسید چرب باعث اختلالات شدید در رشد انسان و ایجاد ضایعات کلیوی خواهد شد. زن باردار جنین خود را به دلیل کاهش این نوع اسید از دست میدهد. ریزش موها، خشکی دهان و چشمها، ابتلا به انواع سرطان و ضعیف شدن سیستم ایمنی در مقابل امواج رادیویی از جمله عوارض کاهش میزان اسید چرب در بدن می باشد.
چرا روغن زیتون مصرف کنیم؟
روغنهای گیاهی سرشار از املاح معدنی و دیگر مواد مورد نیاز انسان هستند. اسید چرب روغن زیتون یا جوانه گندم، بذر کتان، آفتاب گردان، سویا، گردو، بادام، ذرت، تخم مرغ، مغز، جگر و ماهیها تا حد زیادی در سلامت و شادابی شما نقش بسزایی دارند. اسیدهای چرب غیر اشباع روغن زیتون باعث کاهش کلسترول بد شده و خواص ضد التهابی دارد. با یک برنامه غذایی مناسب تحت نظر پزشک متخصص تغذیه در انواع سالاد و غذاهای خود میتوانید از روغن زیتون استفاده کنید.
روغن زیتون علاوه بر مصارف آشپزی برای درمان انواع بیماریها قابل مصرف خوراکی و موضعی است. اگر دچار ناراحتیهای دستگاه گوارش مانند یبوست، درد و ورم معده شدید حتماً روغن زیتون را در وعدههای غذایی روزانه خود قرار دهید. دردهای عضلانی و پوکی استخوان با روغن زیتون مرغوب قابل درمان هستند. بسیاری از تولیدکنندگان محصولات بهداشتی و آرایشی در ترکیبات اصلی تولیدات خود از روغن زیتون استفاده میکنند. انواع شامپو، صابونهای دست، صورت و بدن، پدهای پاک کننده، ماسکها، کرمهای آبرسان و ضد آفتاب حاوی روغن زیتون هستند.
طبق استانداردهای انجمن بین المللی روغن زیتون به ۵ گروه تقسیم بندی میشود:
- روغن زیتون فرابکر
- روغن زیتون بکر
- روغن زیتون لامپانت
- روغن زیتون تصفیه شده بی بو
- تفاله روغن زیتون
انواع روغن زیتون چه تفاوتهایی با هم دارند؟
فرآیند روغن گیری از میوههای درخت زیتون در دو نوع فرابکر و بکر بدون عمل تصفیه شدن و دخالت مستقیم انسان با دستگاههای صنعتی پیشرفته انجام میشود. به هنگام تولید هیچ گونه افزودنی شیمیایی و نگهدارندهای به محتویات روغن زیتون اضافه نمیکنند. کشاورزان در موقع برداشت محصول، دانههای سالم، بدون کرم خوردگی و درشت زیتون را گلچین کرده و برای آمادهسازی روغن زیتون به کارخانهها ارسال میکنند.
از روغن زیتون فرابکر برای پخت و پز، تهیه انواع سالاد و پاستا میتوانید به مقدار مجاز مصرف کنید. مقاومت حرارتی روغن زیتون بین ۱۷۰ تا ۱۸۰ درجه سانتیگراد است. روغن زیتون بکر مناسب برای سرخ کردن مواد غذایی مانند بادمجان، سیب زمینی، قارچ، پیاز و سبزیجات با حرارت کم شعله گاز است.
از لحاظ ساختاری تفاوت چندانی بین فرابکر و بکر وجود ندارد. با این تفاوت که سطح اسیدیته روغن زیتون بکر نسبت به فرابکر در سطح پایینتری قرار دارد. کیفیت و قیمت روغن زیتون فرابکر از بقیه موارد بالاتر است. طعم تلخ، گس، تند و فلفلی بودن نشانه مرغوبیت روغن زیتون میباشد.
از دیگر انواع روغن زیتون برای مصارف پزشکی، آرایشی و صنعتی استفاده میشود. روغن زیتون لامپانت، تفاله روغن زیتون و تصفیه شده بی بو بوده و عطر و طعم خاصی ندارند. به هنگام خرید از مغازهها یا فروشگاهها یادتان باشد که به مشخصات و شماره پروانه ساخت حک شده بر روی بستهبندی روغن زیتون توجه کنید. اطلاعاتی همچون نام کارخانه، علامت تجاری، آدرس، تلفن، زمان برداشت محصول، تاریخ انقضا، وزن خالص، قیمت و شرایط نگهداری را قبل از خرید مورد بررسی قرار دهید. در جدول ترکیبات ذکر مواردی همچون اسید چرب روغن زیتون، انواع ویتامینهای A، D، E، K، آنتی اکسیدان، املاح معدنی و … از اهمیت ویژهای برای مشتریان برخوردار است.
از خرید بطریهای پلاستیکی یا فلزی روغن زیتون خودداری کنید. بهترین ظروف برای نگهداری و بستهبندی روغن زیتون بطریهای شیشهای با رنگ زرد کهربائی هستند. حتی المقدور بطریهایی که در قفسههای نزدیک به ویترین مغازه یا فروشگاه مقابل نور مستقیم خورشید قرار دارند را تهیه نکنید. بعد از هر بار استفاده درب شیشه روغن زیتون را محکم ببندید. چراکه ورود اکسیژن باعث فاسد شدن محتویات این روغن گیاهی میشود. گرما و یخ زدگی هم در از بین رفتن اسید چرب روغن زیتون مؤثر هستند.